شکرستان یک سریال انیمیشن پویانمایی تلویزیونی ایرانی است که ساختهٔ شرکت RPCA می‌باشد و تا به اکنون ۱۰۸ قسمت آن تولید و از شبکهٔ ۲ سیمای ایران پخش می‌شود. این مجموعه با روش «کات اوت» یا بریده مقوا ساخته شده و استقبال زیادی از آن شده‌است.^[۱] قسمت‌هایی از این مجموعه در جشنواره‌های خارجی از جمله جشنوارهٔ چانگوی چین، جشنوارهٔ جیفونی ایتالیا و جشنوارهٔ فیلم کودک هند نمایش یافته‌است.^[۲][۳][۴] شکرستان در سال ۱۳۸۷ برندهٔ جایزهٔ بهترین پویانمایی سال در جشن خانه سینما شد.^[۵] در جشنوارهٔ جام جم سال ۱۳۹۰ هم شکرستان در ۸ بخش نامزد دریافت جایزه شد^[۶] و برندهٔ بهترین کارگردانی پویانمایی شد.^[۷]

خلاصه داستان

شکرستان با بیش از ۱۸۰ شخصیت همهٔ داستان‌های این سریال در یک شهر قدیمی و خیالی روی می‌دهد. هر قسمت داستانی مجزا دارد که مردم شکرستان بنا به نیازهای دراماتیک هر قصه، در هر قسمت نقشی متفاوت برعهده می‌گیرند و داستان را رقم می‌زنند. قصه‌ها پس از ۸ ماه تحقیق و توسعه بر اساس داستان‌ها، ضرب المثل‌ها و قصه‌های قدیمی و عامیانهٔ ایرانی-شرقی انتخاب و سپس با رویکردی مدرن و به روز به رشتهٔ تحریر در آمده‌اند. در این شهر قدیمی و داستانی، هیچ کس در جایگاه خود نیست و تلاش شده تا با دفورماسیون تصویری و دراماتیک، شیوه‌ای اتخاذ شود که کوچک و بزرگ پس از خندیدن به طنز داستان‌ها، عمیقا به فکر فرو روند و آینهٔ رفتارهای اجتماعی و فرهنگی خود را بازنگری کنند.

شخصیت‌ها

شکرستان بیش از ۱۰۰ شخصیت گوناگون دارد که بنا به نیازهای داستان در هر قسمت سروکلهٔ شان پیدا می‌شود و نقش‌های متفاوتی چون تاجر، کارگر، مردم شهر، بچه‌های مدرسه، ریش سفید و.. را برعهده می‌گیرند. ولی چند شخصیت محوریت بیشتری دارند:

بهلول: خردمندی که همه او را دیوانه می‌پندارند. او همیشه با بچه‌ها بازی می‌کند ولی در مواقعی که مشکلی پیش می‌آید، تنها اوست که راه حل را می داند و جایی که به مظلومی ستم می‌رود، از او در برابر ظالم دفاع می‌کند. او نماد خردورزی کودک درون است و شاید دوست داشتنی ترین شهروند شکرستان.

پادشاه و وزیر: پادشاه مانند تمام داستان‌های سنتی فردی ابله، خودرای و خوش گذران است که همیشه تیرش به خطا می‌رود و ظلم او خنثی می‌شود. وزیر مکار و حیله گر نیز تلاش در کمک رسانی به ستم پادشاه دارد که البته هیچ گاه به موفقیت کامل نمی‌رسد.

پهلوان و نوچه‌های اش: شخصیتی زورگو ولی توخالی و بی کاره که فقط بلد است لاف بزند. نوچه‌های او نیز بهتر از خود او نیستند. ایشان نیز همیشه در کارهای غلط و اشتباه شان به نتیجه نمی‌رسند و تنبیه می‌شوند.

قاضی: این قاضی شهر ما حکم خودش را بر اساس پول افراد می‌دهد و غیرقابل اعتماد ترین شخص در شکرستان است. البته همیشه دست اش رو می‌شود.

ننه قمر: ننه قمر پیرزنی است با پشت خمیده و چادر گلدار که عینکی به چشم دارد. از روی این شخصیت عروسک‌هایی نیز تولید شد که مورد استقبال مردم قرار گرفت. همچنین کشور چین اقدام به تولید عروسک‌های این شخصیت کارتونی نمود و آن‌ها را وارد بازار ایران کرد.^[۸][۹]

پخش

شکرستان از سال ۱۳۸۷ توسط شبکهٔ ۲ سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش می‌شود. در ابتدا قرار بود این مجموعه برای ۹۰ قسمت ۱۵ دقیقه‌ای تولید شود اما بعداً فصل‌های جدید نیز برای آن تولید شد و طول هر قسمت نیز به ۲۵ دقیقه افزایش یافت.^{[۱۰][۱۱][۱۲]}

پخش این مجموعه از اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۲ در شبکه سینمای خانگی آغاز شد^[۱۳] هرچند پیش از آن در آبان ۱۳۹۰ اعلام شده بود که این مجموعه در سینمای خانگی هم توزیع می‌گردد.^[۱۴] همچنین در سال ۱۳۹۰ اعلام شد که قسمت‌هایی از این مجموعه قرار بود که در امارات متحده نیز پخش شود^[۱۵] و گفته شد که قسمت‌هایی از این مجموعه قرار است به هم پیوسته و به زبان فرانسوی دوبله شود تا به صورت یک فیلم سینمایی در فرانسه نمایش یابد.^[۱۶]

محصولات مرتبط

پس از استقبالی که از مجموعهٔ شکرستان شد عروسک‌هایی به شکل شخصیت‌های این مجموعه با حمایت سازمان تبلیغات اسلامی و به همت مرکز نشر الکترونیک و با همکاری مرکز انیمیشن حوزه هنری، توسط دو شرکت «آیس تویز» و «پالیز» ساخته و در بازار ایران به فروش رفت؛ این عروسک‌ها هم مورد استقبال قرار گرفتند و بیشترین استقبال از عروسک‌های و اسکندر صورت گرفت.[۱۷] همچنین در سال ۱۳۹۰ خبرهایی از تولید یک بازی رایانه‌ای بر اساس مجموعه شکرستان منتشر شد.^[۱۸]

فضای شهر

فضای شهرشکرستان براساس ابنیه و ساختمان‌های باستانی و تاریخی ایران که از قدمت کهنی برخوردار هستند الهام گرفته شده است. البته اصل دفورماسیون تصویری برای انیمیشن نیز رعایت گردیده و همچنین در رنگ آمیزی محیط و اشخاص از رنگ‌ها و اسلوب اصیل ایرانی که در نقش و نگارهای گوناگونی از معماری تا مینیاتور و فرش و غیره می‌توان یافت بهره گرفته شده است.

تولید

کارگردان مجموعه شکرستان بابک نظری و سعید ضامنی و تهیه کننده آن سید مسعود صفوی است. مرحوم استاد جلال ذوالفنون به عنوان آهنگساز و مرتضی احمدی به عنوان راوی با این مجموعه همکاری داشته‌اند.^[۱۱]